Page 35 - 5. Sınıf Süreç Odaklı Fen Bilimleri Fasikül-2

Ünite 4: Işığın Madde İle Etkileşimi HIZLI BAKIŞ

IŞIĞIN MADDE İLE ETKİLEŞİMİ

Işığın Yayılması

Işık, çevremizdeki nes- Işık sayesinde çevremizde Güneş, Dünya’mızın en Işık kaynağından çıkan ışık
neleri, varlıkları, eşyaları gelişen olayları gözlemler ve büyük ışık kaynağıdır. ışınları doğrusal olarak yayılır
görmemizi sağlayan bu olayların nasıl geliştiğini Gün içinde Güneş ışığından ve önlerine çıkan maddelerle
büyük bir enerjidir.
anlarız. faydalanabilirken gece, karşılaştığında maddenin
Bulunduğu ortama ışık Ortamdaki ışığın cisimlerden yapay ışık kaynakları ile sahip olduğu özelliğe göre
yayan cisimlere ışık yansıyıp daha sonra gözümüze aydınlanırız. maddeden geçer, kırılır veya
kaynağı denir. soğrulur.
ulaşması sonucu görme olayı
gerçekleşir.
N
NOTOT
Bir yüzeye gelen ışık ışınlarının yüzey tarafından yutulmasına (emilmesine) ışığın soğrulması denir. Koyu renkli cisimler ışığı, açık
renkli cisimlere göre daha fazla soğururlar.

Işık Kaynakları

Yapay Işık Kaynakları: İnsanlar tarafından yapılan ışık kaynaklarına yapay ışık kaynakları denir. El feneri, ampul, mum,
neon lambası, floresan lamba, meşale gibi ışık kaynakları yapay ışık kaynaklarıdır.

Doğal Işık Kaynakları: Kendiliğinden etrafa ışık yayabilen kaynaklara doğal ışık kaynakları denir. Güneş, yıldırım, şimşek,
yıldızlar, ateş böceği, lav doğal ışık kaynaklarıdır.

NOTOT
N
Geceleri gökyüzüne baktığımızda farklı zamanlarda farklı şekillerde gözlemlediğimiz Ay, aslında bir ışık kaynağı değildir. Ay,
Güneş’ten aldığı ışınları Dünya’ya yansıtır.

IŞIĞIN İZLEDİĞİ YOL

Işık kaynaklarından çıkan ışık, her Işık ışınları birleşerek ışın demetlerini
yöne ve doğru boyunca (doğrusal ola- oluşturur. Işın demetleri de ışık ışın-
rak) yayılır. Işın ları çizilerek gösterilir.
Yanan el fenerine düz bir boru ile Karanlık bir ortamda el fenerinin
bakıldığında ışık görülür. Eğri bir boru Işın doğrusal olarak ve her yönde ışık yay-
ile bakıldığı zaman ise ışık görülmez. demeti dığını rahatlıkla görebiliriz.
Bu olay ışığın doğrusal yolla yayıldığını Ağaçların ve bulutların arasından
gösterir. süzülen Güneş ışığının da doğrusal
Bir ışık kaynağından çıkan ve ışığın Işık kaynağı olarak yayıldığını gözlemleriz.
yönünü belirleyen doğrulara ışık ışını Bir ışık kaynağından çıkarak doğrular
ya da ışın denir. Işınların üzerindeki boyunca yayılan ince ışık demetine
oklar ışık ışınının yönünü gösterir. ışık ışını denir.

5. Sınıf Fen Bilimleri 3