Page 51 - 11. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

3. ÜNİTE: ŞİİR
KAZANIM TESTİ 1 Şiir / Tanzimat Dönemi Şiiri

13. Eyvah! Ne yer ne yâr kaldı 16. Tanzimat Dönemi’nde hemen hemen her alanda görülen
Gönlüm dolu ah u zâr kaldı Doğu-Batı çatışmasına şiirde de tanık oluruz. Şiirde bir
yandan eski alışkanlıklar sürerken öte yandan yenilikler
Şimdi buradaydı, gitti elden ortaya çıkar. Bir yandan eski nazım şekilleri devam eder-
Gitti ebede gelip ezelden ken bir yandan da Batı’dan özellikle de Fransız edebi-
yatından alınan nazım şekilleri kullanılır. Aynı zamanda
Abdülhâk Hamit Tarhan’a ait yukarıdaki beyitlerin şiirin konu alanı genişler, şiirde konu bütünlüğüne gidilir.
teması aşağıdakilerden hangisidir? Gazel, kaside, murabba, terkibibent gibi divan edebiyatı

A) Merhamet B) Hürriyet C) Ölüm nazım şekilleri ile o zamana kadar pek ele alınmayan
D) Vatan E) Adalet hürriyet, vatan sevgisi, millet, tabiat, fizikötesi gibi kav-
ramlar işlenir.
Bu parçada Tanzimat şiiriyle ilgili aşağıdakilerden
hangisine değinilmemiştir?

A) Yeni nazım şekillerinin denendiğine
B) İçeriğin genişlediğine
14. Günümüz Türkçesine çevrilerek ifade edilmiş aşağı- C) Belirgin bir çatışmanın olduğuna
daki beyitlerden hangisinin Tanzimat Birinci Dönem D) Millî ölçünün şiire dahil olduğuna
sanatçılarının anlayışını yansıttığı söylenemez? E) Eski nazım şekilleri ile yeni konuların işlendiğine
A) Kendini insan bilenler halka hizmetten usanmaz
İyiliksever olan mazluma yardım etmekten kaçınmaz
B) Makam mevki için ahbabı gözetmek yeni çıktı
Eskiden bilmezdik böyle usulleri, yeni çıktı
17. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat I. Dönem’de
C) Felek her türlü eziyet araçlarını toplasın gelsin örneklendirilen divan edebiyatı nazım şekillerinden
Millet yolunda hizmetten dönersem kahpeyim biri değildir?
D) Sokaklarda seller ağlaşır; ufuk yaklaşır, yaklaşır, A) Gazel B) Kaside C) Murabba
yaklaşır...
Bulutlar karardıkça zerrelere bir ağır, can çekişen D) Terciibent E) Terzarima
dalgalanma gelir.
E) Zulüm ve işkence ile hürriyeti yok etmek ne müm-
kün?
Gücün yetiyorsa insanoğlundan idrâki kaldır! 18. Şaire göre ölçü (vezin) içeriğe uygun bir ahenkte olmalı-
dır. Başka bir deyişle, ölçünün müzik yönüyle değerlen-
dirilmesi gerekir. İşlediği başlıca konular aşk ve doğadır.
Fransız romantiklerinin etkisi altında kaldığından şiirleri
melankolik bir havadadır. Şiirin yalnızca nazıma özgü
olamayacağı düşüncesiyle “mensur şiir” biçimini ortaya
koymuştur. Güzel olan her şey şiirin konusu olabilir, diye-
15. (I) “Sanat sanat içindir” anlayışı benimsenmiştir. (II) Dil rek şiirin asıl amacının güzellik olduğunu ortaya koymuş-
oldukça ağırlaşmıştır. (III) Şiirin konusu genişletilmiş; tur.
ölüm, karamsarlık, aşk, felsefi düşünceler tema olarak
seçilmiştir. (IV) Romantizm akımı bu dönem şiirinde etki- Şiirle ilgili görüşleri yukarıdaki şekilde ifade edilen
lidir. (V) Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa bu dönemin sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
en önemli isimleridir. A) Recaizade Mahmut Ekrem

Tanzimat edebiyatının ikinci dönemindeki şiir anla- B) Namık Kemal
yışı ile ilgili olan numaralanmış ifadelerin hangisinde C) Ziya Paşa
bir bilgi yanlışı söz konusudur? D) Abdülhak Hamit Tarhan

A) I B) II C) III D) IV E) V E) Muallim Naci

50 Markaj Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı
MARKAJ YAYINLARI