Page 50 - 11. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

3. ÜNİTE: ŞİİR
Şiir / Tanzimat Dönemi Şiiri KAZANIM TESTİ 1

8. Tanzimat Fermanı’nın ilanından sonra siyasi ve sosyal 11. Tanzimat Dönemi şairlerinden Ziya Paşa’nın birçok şii-
alanda görülen Batı kaynaklı değişme ve gelişmeler şiire rinde ince bir alay, eleştiri ve hiciv olduğu görülür. Bunun
de yansır. ------- 1859’da Fransızcadan çevirdiği şiirlerle yanında özlü söz niteliğinde bazı mısraları da halk ara-
yayımladığı ------- adlı eserini, sonraki yıllarda özellikle sında günümüzde dahi kullanılmaktadır.
Fransız şairlerden yapılan başka çeviriler izler.
Buna göre Ziya Paşa’ya ait aşağıdaki mısralardan
Bu paragraftaki boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- hangisinin yukarıdaki parçaya uygun olduğu söyle-
den hangisi sırasıyla getirilmelidir? nemez?
A) Şinasi’nin - Tercüme-i Manzume A) Ne günlere kaldık ey Gâzi Hünkâr
B) Namık Kemal’in - Hürriyet Kasidesi Katır mühürdâr oldu, eşek defterdâr!
C) Ziya Paşa’nın - Şiir ve İnşa B) Lanet olsun o mala ki, tahsiline onun

D) Abdülhak Hamit Tarhan’ın - Makber Ya din ola ya ırz ya namus ola âlet.
E) Muallim Naci’nin - Demdeme
C) Nush ile uslanmayanı etmeli tekdir
Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir.

D) Allah’a sığın şahs-ı halimin gazabından.
Zîrâ yumuşak huylu atın çiftesi pektir.
E) Sen hırâm etsen gelir cûşa melekler şevkten
9. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat İkinci Dönem
şairlerinin şiirlerde sıkça ele aldıkları konular ara- Yâ nasıl sabretsin insâf eyle insanlar sana (hıram: salı-
narak yürüme)
sında yer alır?
A) Hürriyet ve eşitlik
B) Adalet ve özgürlük
C) Ölüm ve tabiat
D) Vatan ve millet 12. Tanzimat II. dönem şairleri şiiri sanat açısından ele alır-
E) Medeniyet ve ilerleme lar ve şiirin estetik yönünü işlerler. Recaizade Mahmut
Ekrem, dil ve üsluptan hareketle bazı eserlerinde ve
makalelerinde yeni şiirin esaslarını sistemli bir şekilde
açıklar. Ona göre, şiirin tek gayesi güzelliktir. Bu güzel-
liği yaratacak iki unsur, konu ve üslup güzelliğidir. Şiir ne
ahlaka hizmet etmek ne de mantığa uymak zorundadır.
Ahlak dışı değil, ahlakla ilgisizdir. Güzel olan her şey şii-
10. İlk şiirlerini divan şiirinin etkisiyle yazan sanatçı, Şina- rin konusudur. Şiirin konuşma dilinden ayrı, özel bir dile
si’yle tanıştıktan sonra edebiyatın Batılılaşması gerek- sahip olması gerekir. Vezin konuya uygun ahengi yarata-
tiğine inanır ve sonuna kadar da bu düşünceyi savunur. cak şekilde seçilmelidir.
Yeniliğe hem düşünce hem de uygulama yönüyle bağ-
lıdır. Edebiyatın hemen her türünde eser veren sanatçı Yukarıdaki parçadan hareketle Tanzimat II. Dönem
“vatan şairi” olarak anılır. “Toplum için sanat” anlayışıyla şiiriyle ilgili olarak;
“özgürlük, vatan, yasa, hak, adalet, ahlâk” konularını I. Şiirin ideolojik ya da toplumsal anlamda herhangi bir
işlemiştir. Şairin en tanınmış şiiri “Hürriyet Kasidesi”dir. amacı olamaz.
Yukarıdaki parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden II. Şiirin estetik yönü ile öğretici yönü bir kağıdın iki yüzü
hangisidir? gibidir.
A) Ziya Paşa III. Şiir dili üst bir dildir ve biçimsel güzelliği tamamlayıcı
niteliktedir.
B) Abdülhak Hamit Tarhan
C) Recaizâde Mahmut Ekrem yargılarından hangisi söylenebilir?
D) Muallim Naci A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
E) Namık Kemal D) I ve III E) I, II ve III

Markaj Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı
MARKAJ YAYINLARI 49