Page 48 - 11. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

3. ÜNİTE: ŞİİR ÖZETİN ÖZETİ

Fecriati Dönemi Şiiri

Q Servetifünun dergisi 1901’de kapatılınca bu derginin etrafında toplanan sanatçılar da dağılmıştır. 1909 yılında bazı genç
sanatçılar bir araya gelerek yeni bir edebi ekol kurdukları yönünde bir bildiri (Edebiyatımızdaki ilk edebi bildiridir.) yayınlamış
ve topluluğa isim olarak “Geleceğin Şafağı” anlamına gelen “Fecriati” adını uygun görmüşlerdir.
Q Bu topluluğun özellikleri şunlardır:

5 Sanat şahsi ve muhteremdir, edebiyat ciddi bir iştir. 5 Aruz veznini kullanarak serbest müstezatı daha da
5 Şiirlerinde işledikleri başlıca temalar “tabiat” ve “aşk”- geliştirmişlerdir.
tır. Tabiat tasvirleri gerçekten uzak ve subjektiftir. 5 Dil bakımından Servetifünun’un devamıdır.
5 Şiirde özellikle sembolizmin etkisi söz konusudur. 5 Dönemin en önemli temsilcisi Ahmet Haşim’dir.

SAF ŞİİR MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ ŞİİRİ

Q Bireysel duyarlılığın ön planda olduğu, iyi ve güzel şiir Q Milli kaynaklara yönelmenin, yalın bir dilin, hece ölçüsü-
yazmanın amaçlandığı bir eğilimdir. nün ve dörtlük nazım biriminin ön planda olduğu akımdır.
Q Saf şiir anlayışına göre şiirin kendisinden başka bir Q Şiirlerde milli duygular dile getirilmiştir.
amacı olamaz, bu nedenle de sanat toplum içindir anla- Q Vatan sevgisi ve kahramanlık temaları işlenmiştir.
yışına karşı çıkılır.
Q Şairler Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş
Q İmge, söz sanatı ve ses akışı saf şiirin temel özellikle- Savaşı’nın Anadolu’daki yıkımını dile getirmiştir.
rindendir.
Q Mehmet Emin Yurdakul, Ziya Gökalp ve “Beş Hececiler”
Q Biçimsel ögelerde mükemmellik, his, rahat söyleyiş bu bu dönem şiirinin önemli isimleridir.
şiir eğiliminin en önemli özellikleridir.
Q Yahya Kemal ve Ahmet Haşim bu eğilimin önemli temsil- Manzum Hikâye
cileridir. Q Hem hikâye unsurlarının (olay, mekan, zaman, kişi) hem
de şiire ait unsurların (vezin, kafiye, ritim) birlikte kulla-
nıldığı metinlerdir.
CUMHURİYET DÖNEMİ’NİN İLK Q Manzum hikâyenin hikâyeden farkı, biçiminin nazma, şiire
YILLARINDA ŞİİR uygun olmasıdır.

Q Milli Edebiyat ile başlayan milli şiir hareketi Cumhuriyet Q Türk edebiyatında bu türün ilk örnekleri Tevfik Fikret
Dönemi Türk Edebiyatı'nın ilk yıllarında “Milli Edebiyat tarafından verilmiştir. Mehmet Âkif Ersoy da bu türün
Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir” adıyla devam ettiril- gelişmesini sağlayan isim olmuştur.
miştir.

Q Bu anlayışta memleket edebiyatının ilkeleri doğrultu- TÜRKİYE DIŞINDAKİ ÇAĞDAŞ TÜRK ŞİİRİ
sunda Anadolu coğrafyası ve insanı, Milli Mücadele,
vatan ve millet sevgisi, milli kimlik gibi temalar Batılı Q Türkiye dışında Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan,
şiirin zevk ve anlayışıyla ele alınmıştır. Türkistan gibi bölgelerde çok büyük bir baskı görmelerine
rağmen sanatçılar kendi ana dillerinde eserler vermiş,
Q Şiirde Anadolu’ya, milli kültüre yöneliş açıkça görülmek- milli ve manevi değerleri şiirlerinde aksettirmişlerdir.
tedir.
Q Milli Edebiyat Dönemi’nde görülen millileşme çalışma-
Q Beş Hececiler olarak bilinen Faruk Nafiz Çamlıbel, Enis larının benzerlerini Azerbaycan edebiyatında Hüseyin
Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Orhan Seyfi Cavid, Bahtiyar Vahapzade, Hüseyin Şehriyar; Özbek
Orhon, Yusuf Ziya Ortaç; ayrıca Kemalettin Kamu, edebiyatında Süleyman Çolpan; Kıbrıs Türkleri edebi-
Arif Nihat Asya, Ahmet Kutsi Tecer, Orhan Şaik Gök- yatında Osman Türkay; Türkmenistan Türkleri edebiya-
yay bu şairler arasında gösterilebilir.
tında ise Ata Atacanoğlu yapmıştır.

MARKAJ YAYINLARI 47
Markaj Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı