Page 43 - 10. SINIF BİYOLOJİ FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

3. ÜNİTE: EKOSİSTEM EKOLOJİSİ VE GÜNCEL ÇEVRE SORUNLARI PARAGRAF TESTİ 8

1 3 2009 yılında Lear papağanı kr�t�k tehl�ke kategor�s�nden

I. İnsan kaynaklı bu zararların önlenmes� amacıyla b�r- daha altta yer alan tehl�ke kategor�s�ne alınmış ve nüfusu
çok yaptırım uygulanmalıdır. tahm�nȋ 1000’den fazla kuşa ulaşmıştır. Seyşeller Rob�n
saksağanı (Copsychus sechellarum− Kops�kus şeysela-
II. Doğal kaynakların, sürdürüleb�l�r olmayan ve aşırı rum) 1965 yılında sadece tek b�r adada 12−15 tane kal-
kullanımı, küresel �kl�m değ�ş�kl�ğ�, b�yoloj�k çeş�tl�l�ğe mıştır. Bu tür �ç�n kurtarma programı 1990 yılında baş-
b�rçok zarar verm�şt�r. latılarak 2005 yılında kr�t�k tehl�ke kategor�s�nden daha
III. Doğal yapının asıl b�leşen� olan b�yoloj�k çeş�tl�l�ğ�n alttak� tehl�ke kategor�s�ne alınmıştır. 2006 yılında da
b�l�nçs�z ve aşırı tüket�lmes� kolaydır. nüfusu dört adada 178 kuşa ulaşmıştır. Arap or�ks� (Oryx
Numaralandırılmış metinlerin “g�r�ş-gel�şme-sonuç” leucoryx − Or�ks lökor�ks) başarılı yet�şt�rme ve yen�den
şeklinde sıralanmış hali aşağıdakilerin hangisinde tanıtım çabaları sayes�nde vahş� nüfusu yaklaşık 1000
doğru verilmiştir? b�reyd�r. 2011 yılında tehl�kel� durumdan daha altta olan
savunmasız kategor�s�ne alındı.
A) I − II − III B) II − III − I
Parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmiştir?
C) II − I − III D) III − I − II
E) III − II − I A) Yok olan türler �ç�n 1990 yılında çalışmaların başla-
dığına
B) Lear papağanının kategor�s�nde değ�ş�kl�k gösterme-
d�ğ�ne
C) Bazı türler�n sayılarının azaldığına ve kategor�ler�n�n
alt sev�yelere düştüğüne

D) Arap or�ks�n�n yet�şt�rme ortamlarının ve bakımlarının
�y�leşt�r�ld�ğ�ne
E) Bazı türler�n yen�den yaşatma ve kurtarma çalışma-
larının 2011 yılında hız kazandığına
2 Ekos�stemdek� türler b�rb�rler�yle etk�leş�m �ç�nded�r. B�r
türün yok olması ya da zarar görmes� ekos�stemdek� d�ğer
türler� de olumsuz etk�leyeb�l�r. Ardıç ağacının tohumları
toprağa düştüğünde doğrudan ç�mlenemez. Ardıç kuşları 4 (I) Türk�ye’de b�yoloj�k çeş�tl�l�k; M�ll� Parklar Kanunu, Kara
ardıç tohumlarının ç�mlenmes�nde öneml� rol oynar. Ardıç Avcılığı ve Su Ürünler� Kanunu g�b� yasalar kapsamında
kuşunun toprağa düşen tohumu öncel�kle yemes� gere- korunur. (II) Yaban Hayatı Gel�şt�rme Sahaları, türler�n
k�r. Tohum, ardıç kuşunun s�nd�r�m s�stem�nde kabukla- yer�nde korunduğu alanlardır. (III) Bu sahalar, bel�rlen-
rından ayrılır ve dışkı �le dışarı atılır. Toprağa düşen ardıç m�ş hedef türler yanında yaban hayatını oluşturan d�ğer
tohumu ç�mlenerek yen� b�tk�y� oluşturur. Ardıç kuşları canlıların korunmasını da amaçlar. (IV) B�rçok amacı olan
ayrıca salyangoz, böcek, kurtçuklar ve üzüm �le de bes- bu sahalar, bel�rl� türler� kapsayan av tur�zm�n�n yapıldığı
len�r. Ardıç kuşlarının avlanarak sayılarının azaltılması, yerler olarak algılanmamalıdır. (V) Çalışmalar Türk�ye ve
ardıç ağaçlarını olumsuz etk�ler. Ardıç ağaçlarının azal- dünyada yaşayan canlı türler�n� �çermekted�r.
ması d�ğer canlı türler�n� de etk�leyecek ve ekos�stemdek� Parçada geçen numaralandırılmış cümleler ile ilgili
tür çeş�tl�l�ğ� azalacaktır. verilenler arasında aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?
Parçadan hareketle; A) I. cümlede b�yoloj�k çeş�tl�l�ğ�n yasal olarak korundu-
I. Ardıç kuşlarının azalmasındak� sebep, ğu bel�rt�lm�şt�r.

II. Ekos�stemdek� türler�n b�rb�rler�ne etk�ler�, B) II. cümlede sahaların daha çok hang� coğraf� bölgede
III. Ardıç kuşlarının beslenmeler� bulunduğu vurgulanmıştır.
C) III. cümlede çalışmalardak� amaç açıklanmıştır.
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir?
D) IV. cümlede sahaların tek b�r türe odaklanmadığı be-
A) I ve II B) I, II ve III l�rt�lm�şt�r.
C) I ve III D) Yalnız II E) V. cümlede çalışmaların kapsamından bahsed�lm�ş-
E) II ve III t�r.

Markaj Yayınları / 10. Sınıf Biyoloji
MARKAJ YAYINLARI 43