Page 17 - tyt-ayt-konsensus-tarih
P. 17

Arayış Yılları (1579-1699)                                                            Test - 40

           1.
                AVUSTURYA         LEHİSTAN
                                            Podolya                   RUSYA
                V yana

                       MACARİSTAN          Boğdan  Besarabya  KIRIM HANLIĞI
                                Temeşvar
                VENEDİK        Banat
                      Bosna    Belgrad        Bükreş                        Kuban
                                Lor
                        EDİTÖR YAYINEVİ
                  Dalmaçya
                  DALMAÇYA
                                         Sofya           K A R A D E N İ Z
                          İşkodra             E rne                                  Batum
                                                    İstanbul           Samsun
                               Üsküp                                           Trabzon
                ADRİYATİK DENİZİ
                 İTALYA
                                    S                         Ankara
                                      A         İ                                     yarbakır
                                 Mora                     Antalya
                                                                            Osmanlı Devleti
                   MALTA                    r       Rodos                   Avusturya’ya verilen yerler
                                                               Kıbrıs       Venediklilere verilen yerler
                                            A K D E N İ Z                   Lehistan’a verilen yerler

               Karlofça Antlaşması’ndan sonra Osmanlı Devleti’nin durumunu gösteren bu haritaya göre aşağıdakilerden han-
               gisi söylenemez?

               A) Venedik ile Adriyatik kıyılarında komşu olunduğu    B) Mora Yarımadası’na tamamen hâkim olduğu
               C) Karadeniz hâkimiyetinin devam ettiği          D) Orta Avrupa’da büyük topraklar kaybedildiği
               E) Ege denizinde kontrolün sarsıldığı

           2.   Karlofça Antlaşması’ndan sonra Osmanlı devlet idare-  3.   XVII. yüzyıl isyanlarından merkez isyanları askerler ta-
               sinde bürokratik unsurlar, askerî unsurlara göre daha   rafından maaşlarının ödenmediğinden, Anadolu isyan-
               fazla ön plana çıkmaya başladı. Reis’ül küttab Mehmet   ları ise halk tarafından tarım arazilerinin kullanılamama-
               Rami Efendi’nin hemen Karlofça’dan sonra sadrazamlı-  sı nedeniyle çıktığı görülmüştür.
               ğa getirilmesi bunun göstergesiydi.
                                                               Buna göre isyanlarla ilgili olarak;
               Buna göre Karlofça Antlaşması’ndan sonra aşağı-
                                                                I.   Ekonomik nedenlerle çıkmıştır.
               daki alanlardan hangisinde önemli bir gelişme oldu-
                                                                II.  Rejim değiştirilmek istenmiştir.
               ğu söylenebilir?
                                                                III. Dış güçler tarafından desteklenmiştir.
               A) Askeri harcamaların azalmasında
                                                               ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir?
               B) Ulemanın yetiştirilmesinde
               C) Diplomasinin önem kazanmasında               A) Yalnız I     B) Yalnız II    C) Yalnız III
               D) Veraset anlayışının değişmesinde                     D) I ve III     E) I, II ve III
               E) Egemenlik anlayışında


           Osmanlı - Venedik İlişkileri: Akdeniz’de üs olarak kullanabilecekleri Girit’e yo-  kuşatıldıysa da Turgut Reis’in şehit düşmesiyle kuşatma kaldırıldı.
           ğunlaştı. Girit'in Fethi’nin Nedenleri; Venedik'in Osmanlı Devleti'nin Akdeniz'deki   Osmanlı - Rusya İlişkileri
           hâkimiyetini tehdit etmesi, Osmanlı Devleti'ne ait ticaret ve yolcu gemilerinin Vene-  Rusya’nın büyümesi için Osmanlı engelini aşması gerekiyordu ancak Rusya’nın
           dik korsanlarının saldırısına uğraması, Osmanlı donanması 1645’te Girit’i kuşattı.   buna gücü yoktu. Bunun için Osmanlı Devleti’nin zayıflamasını beklemiştir.  XVII.
           Osmanlı Devleti ancak 1669 yılında Kandiye Kalesi’ni ele geçirerek Girit Adası’nı   yüzyılın sonlarında Rusya aradığı fırsatları yakalamaya başladı. Osmanlı himaye-
           fethedebildi.                                   sindeki Özi Kazaklarına saldırdı. Bunun üzerine sadrazam Merzifonlu Kara Musta-
           Osmanlı-Malta İlişkileri: Kanuni Dönemi’nde Rodos’un alınmasından sonra bura-  fa Paşa sefere çıktı ve 1678’de Çehrin Kalesi’ni aldı. Rusların isteği ile Bahçesaray
           daki şövalyeler Malta’ya yerleşti. Avrupa devletlerinin askerî üs olarak kullandıkları   (Çehrin) Antlaşması imzalandı (1681). Buna göre: Kiev, Ruslarda kalmaya devam
           bu bölgedeki şövalyelerin Osmanlı hâkimiyetine zarar vermeleri üzerine 1565’de   etti. Özi (Dinyeper) Nehri iki devlet arasında sınır oldu.
                                                                                                          83
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22