Page 59 - 11_esit_agirlik_sozel_tum_dersler_soru
P. 59
FELSEFE 339
7. Galileo’nun amprik çalışmalarında bulduğu de-
5, 6 ve 7. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız. ğişen güneş düşüncesi hangi düşüncenin yan-
lış olduğunu ispatlar?
A) Dünya merkezli dinamik evren
Galileo, kendisi için bir teleskop yaptı. Gökyüzü göz- B) Dinamik kaotik evren
lemlerine başladığı ilk birkaç gece içinde, eski kozmo-
lojiyi, dingin evren tablosunu yerle bir etmeye yetecek C) Ay üstü evren düşüncesi
kadar çok veri topladı. Ayın pürüzsüz değil de çukur D) Güneş merkezli statik evren
ve dağlarla kaplı bir küre olduğunu gördü ve buradan
ayın da dünyayla aynı tür maddeden oluştuğu sonu- E) Yer üstü evren düşüncesi
cunu çıkarttı. Venüs gezegeninin de tıpkı ay gibi ev-
releri olduğunu, Satürn gezegeninin ise üç parçaya
bölünmüş bulunduğunu gördü. Hepsinden önemlisi
EDİTÖR YAYINEVİ
Jüpiter’in uydularını veya daha doğrusu Jüpiter’in
çevresinde daireler çizen üç tane yıldız bulunduğunu
tespit etti. Bütün bu gözlemleri, helyosantrik hipotez-
le tam bir uyuşma içindeydi. Dahası güneş lekelerinin
varlığını gözlemledi. Değişen güneş lekelerinin varlı- 8. Kaynağında doğuluların bulunduğu birtakım icatla-
ğı, güneşin değişme halindeki maddeden oluştuğunu rın Batı’ya girişinin Rönesans üzerinde yoğun bir
gösterir ki bu da Aristotelesçi kozmolojiye ters düşen etki yaptığı kabul edilir. Bu alanda birincisi hiç kuş-
bir olgudur. Kısacası Galileo’nun teleskop yardımıyla ku yok ki barut olup, o bir yandan yeni bir iktisadi
yaptığı gözlemler Kopernik’in helyosantrik hipotezinin sistemin yavaş yavaş doğuşuna, diğer yandan da
ampirik olarak doğrulanmasını temin etmiştir. Özellik- feodal düzenin devasa sur ve duvarlarının yıkılı-
le de Venüs’ün evrelerini gözlemlemesi, bu evrelerin şına işaret eder. İkinci büyük icat olan pusula, bu
Batlamyus’un yer merkezli sistemi tarafından açıkla- yeni yeni filizlenen iktisadi sistemin temel aktörleri
nabilir olmaması nedeniyle, güneş merkezli sistemin olan kentsoyluların, yeni ticaret yollarının keşfine
yer merkezli sistem karşısındaki üstünlüğünü gözler duyulan ihtiyacı yansıtacak şekilde 15. yüzyılda
önüne sermiştir. gerçekleşen keşif seyahatlerine gönderme yapar.
Gerçekten de Avrupalıların 15. yüzyılda Amerika’yı
keşfetmeleri ve Çin ile Japonya’ya yaptıkları ilk
seyahatler yeni dillerin, kültürlerin ve dinlerin farkı-
na varılması suretiyle ufukların genişlemesine yol
5. Parçada ortaya çıkan bilimsel gelişmelerin ön- açarken, aynı anda sömürgecilik, kölelik ve Hristi-
celikli sebebi aşağıdakilerden hangisidir? yan olmayanların hakları benzeri konuların siyaset
felsefesinin konuları arasına dahil edilmesiyle so-
A) Gerekli teknolojik araç-gerecin üretilmesi nuçlanmıştır. Yine denizcilik, ticaret ve bankacılık
B) Konuya ilişkin bilimsel merak alanında kaydedilen gelişmelerin matematik çalış-
malarıyla bilimsel çalışmaları önemli ölçüde etkile-
C) Gerekli bilimsel ön bilgi
diği söylenebilir.
D) Bilim adamları arasında dayanışma Parçada Rönesans düşünce ve kültürünün
E) Bilimsel bilgiden beklenen fayda oluşmasında hangi faktörün etkisi anlatılmak-
tadır?
A) Batı Orta Çağ felsefesinin ortaya koyduğu güç-
lü düşünsel birikim
6. Galileo’nun çalışmaları kendinden önceki han- B) Diğer toplumların bilgi ve birikimlerinden yarar-
gi bilimsel çalışmaları destekler niteliktedir? lanma ve onlarla olan etkileşim
A) Güneş merkezli evren teorisi C) Savaşlar neticesinde ganimet olarak gelen ki-
tapların okunup değerlendirilmesi
B) Dünya merkezli evren teorisi
D) Sömürge toplumlarından getirilen düşünürlerin
C) Statik evren teorisi
düşünsel katkısı
D) Ay üstü merkezli evren teorisi
E) Toplumun önde gelen sınıflarının farklı düşün-
E) Kaotik evren teorisi ce faaliyetlerini desteklemeleri