Page 59 - 11_esit_agirlik_sozel_tum_dersler_soru
P. 59

FELSEFE                                                                              339

                                                          7.  Galileo’nun amprik çalışmalarında bulduğu de-
                5, 6 ve 7. soruları aşağıdaki parçaya göre
                           cevaplayınız.                     ğişen güneş düşüncesi hangi düşüncenin yan-
                                                             lış olduğunu ispatlar?
                                                             A)  Dünya merkezli dinamik evren
           Galileo, kendisi için bir teleskop yaptı. Gökyüzü göz-  B)  Dinamik kaotik evren
           lemlerine başladığı ilk birkaç gece içinde, eski kozmo-
           lojiyi, dingin evren tablosunu yerle bir etmeye yetecek   C)  Ay üstü evren düşüncesi
           kadar çok veri topladı. Ayın pürüzsüz değil de çukur   D)  Güneş merkezli statik evren
           ve dağlarla kaplı bir küre olduğunu gördü ve buradan
           ayın da dünyayla aynı tür maddeden oluştuğu sonu-  E)  Yer üstü evren düşüncesi
           cunu çıkarttı. Venüs gezegeninin de tıpkı ay gibi ev-
           releri  olduğunu,  Satürn  gezegeninin  ise  üç  parçaya
           bölünmüş  bulunduğunu  gördü.  Hepsinden  önemlisi
                               EDİTÖR YAYINEVİ
           Jüpiter’in  uydularını  veya  daha  doğrusu  Jüpiter’in
           çevresinde daireler çizen üç tane yıldız bulunduğunu
           tespit etti. Bütün bu gözlemleri, helyosantrik hipotez-
           le tam bir uyuşma içindeydi. Dahası güneş lekelerinin
           varlığını gözlemledi. Değişen güneş lekelerinin varlı-  8.  Kaynağında doğuluların bulunduğu birtakım icatla-
           ğı, güneşin değişme halindeki maddeden oluştuğunu   rın Batı’ya girişinin Rönesans üzerinde yoğun bir
           gösterir ki bu da Aristotelesçi kozmolojiye ters düşen   etki yaptığı kabul edilir. Bu alanda birincisi hiç kuş-
           bir olgudur. Kısacası Galileo’nun teleskop yardımıyla   ku yok ki barut olup, o bir yandan yeni bir iktisadi
           yaptığı gözlemler Kopernik’in helyosantrik hipotezinin   sistemin yavaş yavaş doğuşuna, diğer yandan da
           ampirik olarak doğrulanmasını temin etmiştir. Özellik-  feodal  düzenin  devasa  sur  ve  duvarlarının  yıkılı-
           le de Venüs’ün evrelerini gözlemlemesi, bu evrelerin   şına işaret eder. İkinci büyük icat olan pusula, bu
           Batlamyus’un  yer  merkezli  sistemi  tarafından  açıkla-  yeni yeni filizlenen iktisadi sistemin temel aktörleri
           nabilir olmaması nedeniyle, güneş merkezli sistemin   olan  kentsoyluların,  yeni  ticaret  yollarının  keşfine
           yer  merkezli  sistem  karşısındaki  üstünlüğünü  gözler   duyulan  ihtiyacı  yansıtacak  şekilde  15.  yüzyılda
           önüne sermiştir.                                  gerçekleşen keşif seyahatlerine gönderme yapar.

                                                             Gerçekten de Avrupalıların 15. yüzyılda Amerika’yı
                                                             keşfetmeleri  ve  Çin  ile  Japonya’ya  yaptıkları  ilk
                                                             seyahatler yeni dillerin, kültürlerin ve dinlerin farkı-
                                                             na varılması suretiyle ufukların genişlemesine yol
           5.  Parçada ortaya çıkan bilimsel gelişmelerin ön-  açarken, aynı anda sömürgecilik, kölelik ve Hristi-
              celikli sebebi aşağıdakilerden hangisidir?     yan olmayanların hakları benzeri konuların siyaset
                                                             felsefesinin konuları arasına dahil edilmesiyle so-
              A)  Gerekli teknolojik araç-gerecin üretilmesi  nuçlanmıştır. Yine denizcilik, ticaret ve bankacılık
              B)  Konuya ilişkin bilimsel merak              alanında kaydedilen gelişmelerin matematik çalış-
                                                             malarıyla bilimsel çalışmaları önemli ölçüde etkile-
              C)  Gerekli bilimsel ön bilgi
                                                             diği söylenebilir.
              D)  Bilim adamları arasında dayanışma          Parçada  Rönesans  düşünce  ve  kültürünün
              E)  Bilimsel bilgiden beklenen fayda           oluşmasında hangi faktörün etkisi anlatılmak-
                                                             tadır?
                                                             A)  Batı Orta Çağ felsefesinin ortaya koyduğu güç-
                                                                lü düşünsel birikim
           6.  Galileo’nun çalışmaları kendinden önceki han-  B)  Diğer toplumların bilgi ve birikimlerinden yarar-
              gi bilimsel çalışmaları destekler niteliktedir?   lanma ve onlarla olan etkileşim
              A)  Güneş merkezli evren teorisi               C)  Savaşlar neticesinde ganimet olarak gelen ki-
                                                                tapların okunup değerlendirilmesi
              B)  Dünya merkezli evren teorisi
                                                             D)  Sömürge toplumlarından getirilen düşünürlerin
              C)  Statik evren teorisi
                                                                düşünsel katkısı
              D)  Ay üstü merkezli evren teorisi
                                                             E)  Toplumun önde gelen sınıflarının farklı düşün-
              E)  Kaotik evren teorisi                          ce faaliyetlerini desteklemeleri
   54   55   56   57   58   59   60   61   62