Page 58 - 11_esit_agirlik_sozel_tum_dersler_soru

332 FELSEFE

3. Epiküros, felsefesinin adeta bütününü temsil eden
TEST 6
etik görüşünde hazcı etiğin savunuculuğunu yapar.
MS 2. YÜZYIL - 15. YÜZYIL FELSEFESİ Nitekim o insan hayatının gerçek amacının, temel
1. Felsefenin amacının, insana mutlu bir yaşam sür- hedefinin, hazzın bizatihi kendisi, haz miktarının
mesi için yardımcı olmak olduğunu düşünen Epi- olabildiğince artırılması ama esas hedefin acıdan
küros, tıpkı Sokrates gibi özel bilimlerin bu amaca uzak olmak olduğunu söylemiştir. Epiküros bu so-
hiçbir katkı sağlamayacağı kanaatindeydi. Ona nuca ya da etik hazcılığa psikolojik hazcılıktan yola
göre bizim temelde ve öncelikle varlığa ilişkin doğ- çıkarak yani bütün hayvanların acıdan kaçıp hazza
ru bilgiye ulaşırken sağlam bir bilgi ölçütüne sahip yöneldiği gözleminden hareketle varmıştır. Ger-
olabilmek amacıyla mantık bilgimiz ya da bir bilgi çekten de “hazzın mutlu ve kutlu bir yaşamın başı
kuramımız olmalıdır. İkinci olarak da var olan şey ve sonu olduğunu, (...) onun bütün seçimlerimizle,
ve olayların doğal nedenlerini var olan her şeyin her tür istikrarın başlangıcını oluşturduğunu” öne
doğaüstü değil de doğal nedenlerin eseri olduğunu süren Epiküros’a göre, haz her şeyden önce acının
anlayabilmemiz için fizik ya da varlık bilgimizin ol- yokluğuyla belirlenir. Öte yandan, Epiküros’a göre,
EDİTÖR YAYINEVİ
ması gerekir. İşte bu bilgi bizi Tanrı, ölüm ve kader tüm hazlar aynı değerde değildir. Bu yüzden onun
korkusundan kurtaracağı için gerçekten de yararlı niceliksel değil de niteliksel bir hazcılığı benimse-
olan bir bilgidir. miş olduğu söylenebilir.
Epiküros’a göre felsefenin temel amacı aşağı- Parçadan yola çıkarak Epiküros felsefesiyle il-
dakilerden hangisidir? gili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Evrende bilinmesi gereken her şeyin ortaya çı- A) Her haz aynı mutluluğu vermez.
karılmasını sağlama B) İnsan doğası gereği hazza yönelir.
B) İnsan mutluluğunu sağlama ve bunu engelle- C) Mutluluğun yolu hazdan geçer.
yen korkuları yenmesine destek olma
D) İnsan doğası gereği acıdan kaçar.
C) Evrende meydana gelen olayların metafizik se-
beplerini araştırma E) Bazı acılar haz verebilir.
D) Bütün bilgilerin ve bilimlerin değerli olduğunu
insana gösterme

E) Mantık bilimi için gerekli kural ve düşünme yön-
temlerini üretme

2. Değere dayalı varlık hiyerarşisini, basitlik ve dola-
yısıyla birlik açısından değerlendirmek mümkün- 4. O, hazları doğuran üç tür arzunun bulunduğunu
dür. Başka bir deyişle Tanrı’yı bir ve iyi diye ad- söyler. Bazı arzular, yiyecek ve içecek örneğinde
landıran Augustinus’un gerçeklik anlayışında, iyilik olduğu gibi hem doğal hem de zorunludur. Buna
dereceleriyle varlık ya da gerçeklik dereceleri birlik karşın diğerleri bazı cinsel arzularda olduğu gibi,
derecelerini içerir. Hiyerarşinin en tepesinde bulu- doğaldır ancak zorunlu değildir. Üçüncü türden ar-
nan en yetkin, en iyi ve en gerçek varlık olarak Tan- zular ise zenginlik ya da lüks isteği gibi ne doğal ne
rı, aynı zamanda mutlak anlamda bir olan, bileşik de zorunlu olan hazlardır. Bunlar bedensel hazlara
olmayan en basit varlıktır. Yani değişme gibi bileşik yol açarlar. Epiküros, bedensel hazları küçümse-
olmanın da Tanrı tarafından yaratılmış varlıkların memek ya da yok saymamakla birlikte, bu türden
bir özelliği olduğu yerde değişmezlik ve basitlik, eş hazlara düşkünlük göstermenin doğal ve doğru ol-
deyişle bileşik olmama, Tanrı’nın başka bir temel madığı gibi, kişiyi mutsuzluğa ve acıya götüreceği-
sıfatıdır. ni savunur.
Parçada Augustinus Tanrı’nın hangi sıfatını Parçaya göre aşağıdaki hazlardan hangisi ne
vurgulamaktadır? doğal ne de zorunlu değildir?
A) Bir ve benzersiz olmak A) Sağlık
B) Her şeyi yaratacak güçte olmak B) Yemek
C) Basitlik ve bileşik olmamak C) Güzel bir ev
D) Her bilgiye sahip olmak D) Lüks kıyafetler

E) Değişme ve oluş içinde olmak E) Şöhret