Page 18 - Yurt Dışında Görevlendirilecek Öğretmenleri Seçme Sınavı Konu Anlatımlı

TÜRK DEVLETLERİ VE 8.

TOPLULUKLARI ÜNİTE

Ɖ DATA YAYINLARI
Uyarı: Tarihteki İlk Türk Devletleri ve Topluluklarına üzerinde 471 yılında I. Balkan Seferi ve 447 yılında
“Genel Türk Tarihi” ünitesinde ayrıntılı yer verilmiştir. ise II. Balkan Seferi düzenlendi.
Ɖ Yapılan Anatolios Antlaşması’yla Doğu Roma’dan
alınacak vergi üç katına çıkarıldı.
TÜRK DEVLETLERİ Ɖ Batı Roma İmparatorluğu üzerine önce Galya (451)
ardından İtalya Seferi olmak üzere iki sefer düzen-
lemiştir.
Asya Hun Devleti (MÖ 220-MS 216)
Ɖ Attila’dan sonra yerine geçenler (İlek, Dengizik,
Ɖ Ötüken merkezli Orta Asya’da kurulmuş ilk Türk dev- İrnek) bütünlüğü koruyamadılar ve devlet yıkıldı.
letidir.
Ɖ Avrupa’da kalan Hunlar buradaki kavimlerle kayna-
Ɖ Bilinen ilk hükümdarı Teoman Han’dır. şarak Türklüklerini kaybettiler.
Ɖ Devletin en parlak dönemi olan Mete Han Döne- Ɖ Nibelungen Destanı Almanlara ait bir destandır. Bu
mi’nde Türk siyasi birliği ilk kez sağlandı. destanda Attila’ya Etele, Etla ve Etzel (babacan, iyilik
Ɖ Mete Han ilk kez kurultay kurdu. sever) denilmiştir.
Ɖ Mete Han devlet yönetiminde kut anlayışını ve ikili Ɖ Attila tarihte Tanrı’nın Kamçısı (Kırbacı) ve Cesur
teşkilatı ilk kez uyguladı. Kavimlerin Efendisi olarak bilinmektedir.

Ɖ Oğuz Destanı’nda Oğuz Han adı ile anılan kahraman
Mete’dir. Akhun Devleti (367-557)
Ɖ Mete’nin ölümünden sonra yerine Ki-ok geçti.
Ɖ Akhunlar, tarih kaynaklarında Eftalitler olarak da bili-
Ɖ Ki-ok’tan sonra devlet giderek zayıfladı. Asya Hun- nirler.
ları güney ve batı olmak üzere ikiye ayrıldı.
Ɖ M.S. 350’li yıllardan sonra Juan-juan Devleti’ne bağlı
Ɖ Güney Hunlar Çin’e bağlanırken Çi-çi yönetimindeki Hun kalıntısı Uar ve Hun adlı iki Türk kabile grubu
Batı Hunlar bağımsızlıklarını bir süre, daha korudu- Altaylar çevresindeki yerlerini terk ederek Güney
lar. Kazakistan bölgesine gelmiştir. Burada yaşayan
Ɖ Çin hakimiyetine giren Güney Hunları bir süre sonra daha önceden gelmiş olan Hun kitlelerini Avrupa’ya
Kuzey ve Güney Hunları olarak ikiye ayrıldılar. yönlendirmişlerdir.
Ɖ Kuzey Hun Devleti MS 156 yılında Çinlilerin ve Sien- Ɖ Güneye yönelerek Afganistan’ın Toharistan civarına
pilerin saldırısı sonucu dağıldı. geldiler (367).

Ɖ Çinlilerin görevlendirdiği hükümdarlarca yönetilen Ɖ 359 yılında Amid’i (Diyarbakır) kuşatan İran ordula-
Güney Hun Devleti ise MS 216’da yıkıldı. rının yanında yardımcı olarak Akhun kuvvetleri de
bulunmuştur.
Avrupa (Batı) Hun Devleti (375-469) Ɖ 420 yılından sonra Akhun-Sasanî ilişkileri yeniden
bozulmuştur.
Ɖ Avrupa’da kurulan ilk Türk devletidir. Ɖ Akhun Devleti’nin Eftal (Abdel) hanedanından Kün-
Balamir tarafından Orta Macaristan’da kurulmuştur. han, İran’ın iç işlerine karışarak nüfuzu altına aldığı

Ɖ Uldız Dönemi’nde Anadolu’ya ilk Türk akınları düzen- veliaht Firuz’u Sasanî hükümdarı yaptı (459). Daha
lenmiş ve Hun dış politikasının ana hatları belirlen- sonra Kuzey Hindistan istikametine yönelip, Gupta
miştir. Devleti’ni dağıttı.

Ɖ Buna göre Doğu Roma İmparatorluğu baskı altında Ɖ 484 yılında Ceyhun Nehri kıyılarında mağlup edilen
tutulurken Batı Roma İmparatorluğu’yla dostluk kuru- Sasanîlerin Herat bölgesi Ak Hunların eline geçmişti.
lacaktır. Bundan sonraki devirlerde Sasanîlerin iç işlerine
karışan Akhun Devleti’nin, Şah Kubad’ın yeniden
Ɖ Hun Devleti en parlak dönemini Attila zamanında tahta çıkmasını sağladılar.
yaşadı.

Ɖ Attila, Margos Antlaşması’yla Doğu Roma’yı (Bizans)
vergiye bağlamıştır. Verilen sözlerin tutulmaması