Page 19 - 2024 Tbmm Ortak Alan Konu Anlatımlı

ATATÜRK İLKE VE 4.

İNKILAPLARI BÖLÜM

DATA YAYINLARI
ATATÜRK DÖNEMİ İÇ kurarak seçimlere gitti ve mecliste çoğunluğu sağ-
POLİTİKADAKİ GELİŞMELER ladı.
Ɖ 8 Nisan 1923’te Mustafa Kemal tarafından hazırla-
nan “9 Umde” adlı seçim bildirisi yayımlanmıştır.
II. TBMM’nin Açılması Partinin ilk kongresi Sivas Kongresi olarak kabul
(11 Ağustos 1923 - 1 Ekim 1927) Ɖ
edilmiştir.
Ɖ 23 Nisan 1920’de açılan I. TBMM zor şartlarda Milli Ɖ Temel amacı laiklik ve cumhuriyetçiliktir.
Mücadele’yi yürütmüş ancak bu süreçte oldukça yıp- Türkiye’yi hukuk devleti hâline getirmek ve demokra-
ranmıştır. Ɖ
siyi yerleştirmek amacıyla kurulmuştur.
Ɖ Lozan Görüşmeleri’ne ara verildiği dönemde TBMM, Partinin yayın organları, Ulus, Akşam ve Hakimi-
1 Nisan 1923’te seçimlerin yenilenmesi kararını Ɖ yet-i Milliye gazeteleridir.
almıştır.

Ɖ Yapılan seçimlerde Mustafa Kemal İzmir ve Anka- Ɖ Atatürk Nutuk adlı eserini 1927 tarihinde yapılan
Cumhuriyet Halk Fırkası’nın ikinci büyük kongre-
ra’dan milletvekili seçilmiştir. Ancak Ankara’yı tercih sinde okumuştur.
etmiştir.
Ɖ II. TBMM birçok inkılap hareketini gerçekleştirmesi Ɖ İlk siyasi parti olup bütün inkılaplar bu parti tarafın-
dan gerçekleştirilmiştir.
nedeniyle İnkılapçı Meclis olarak isimlendirilmiştir.
Ɖ Mecliste oluşturulan Müdafaa-i Hukuk Grubu’nun
partileşmiş şeklidir.
Ankara’nın Başkent Olması (13 Ekim 1923)
Ɖ Parti programı altı Atatürk ilkesi üzerine oturtul-
Ɖ Yeni oluşturulan ve Lozan Antlaşması’nı onaylayan muştur. Atatürk ilkeleri 1931 yılında partinin progra-
TBMM’ye, Dışişleri Bakanı İsmet Paşa, Ankara’nın mında yer almıştır.
başkent olmasını isteyen, tek maddelik bir yasa Ɖ Türk tarihinin en uzun ömürlü partisidir.
tasarısı sundu. 13 Ekim 1923’te onaylanan; “Türkiye
Devleti’nin makamı idaresi Ankara şehridir” maddesi Ɖ 1950 yılına kadar iktidarda kalmıştır.
ile Ankara’nın başkent olması oy çokluğu ile kabul Ɖ Ekonomide devletçi esasları benimsemiştir.
edildi. Ɖ Demir yollarının artırılması gereği ortaya konulmuş-
Ɖ Ankara’nın başkent seçilmesinde; tur.
Ý İstanbul’un Boğazlar yolu üzerinde olması nede- Ɖ Aşarın kaldırılmasının gereği belirtilmiştir.
niyle saldırılara açık olması
Ɖ Askerlik süresinin uzatılması savunulmuştur.
Ý Ankara’nın Milli Mücadele’nin merkezi olması ve 1939’dan itibaren parti içinde muhalefet görevini yap-
başkent olabilecek jeopolitik konuma sahip olması Ɖ sın diye Müstakil Grup oluşturulmuştur.
Ý Anadolu’nun ekonomik yönden kalkındırılmak
istenmesi Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası
Ý Yeni Türk devletinin Osmanlı’nın devamı izlenimini (17 Kasım 1924)
ortadan kaldırmak
gibi gerekçeler etkili olmuştur. Ɖ Cumhuriyet ilanından sonra kurulan ilk muhalefet
partisidir.

Çok Partili Hayata Geçiş Denemeleri Ɖ CHP’den sonra kurulan ikinci partidir.
Ɖ Partinin kurucuları şunlardır: Genel başkan Kâzım
Karabekir, Genel Sekreter Ali Fuat Cebesoy, Rauf
Cumhuriyet Halk Fırkası (9 Eylül 1923) Orbay, Rafet Bele ve Adnan Adıvar

Ɖ I. TBMM açıldıktan sonra mecliste gruplaşmalar Ɖ Parti ilk şubesini Urfa’da açmıştır.
oldu. Ancak bunlar resmi değildi. Kurtuluş Sava- Ɖ Yayın organları: Vatan, Son Telgraf, İstiklal ve Tev-
şı’nın kazanılmasından sonra yapılacak inkılaplar hid, Efkar’dır.
için güçlü bir meclis desteğine ihtiyaç duyan Mustafa
Kemal II. TBMM’nin açılışından önce Halk Fırkası’nı Ɖ Parti programında yer alan bazı esaslar şunlardır: