Page 17 - 2024 Tbmm Ortak Alan Konu Anlatımlı

3.
MANTIK VE MUHAKEME
BÖLÜM

DATA YAYINLARI
SÖZEL MANTIK Akıl yürütme: Önermelere dikkat ederek verilen bilgileri
yorumlamak, çıkarımda bulunmaktır.
Doğru düşünme sanatı olarak tanımlanan mantık, sınav-
larda sözel mantık başlığı altında karşımıza çıkar. Bu Muhakeme: Akıl yürütme yoluyla var olan sorun(lar)a
başlık okuduğunu anlama, akıl yürütme, analiz yapa- çözüm bulmak için çıkarımlarda bulunmaktır.
bilme, çıkarımlarda bulunabilmeyi ifade eder. Öncül: Sorularda verilen önermelerden her biridir. Soru-
nun çözümüne dair ipuçlarının yer aldığı kısımdır.
Bağlantılı sorular şeklinde ve her sınavda (KPSS için) 3 Sorularda Kullanılan Bazı Unsurlar
veya 4 soru şeklinde oluşturulan bu sorular, Türkçe bölü-
münde sözel mantık başlığı altında verilir.
Kişiler: Ayşe, Burak, Deniz, usta, öğretmen, A
Sözel mantık sorularının problem çözme becerisi kazan- kişisi...
dırma, olay ve durumlar arasında ilişki kurmayı sağlama,
muhakeme yeteneği kazandırma ve paragraf sorularını Yerler: Okul, müze, turistik kent, matbaa, kale...
daha hızlı çözmeyi sağlama gibi katkıları vardır.
Zaman: Günler, aylar, yıllar, saatler...
Yönler: Doğu, batı, aşağı, yukarı, ön, arka, alt, üst...
SÖZEL MANTIK SORULARININ ANALİZİ Nesneler: Kitaplar, meyveler, araçlar...

Sözel mantık soruları genel bir açıklama kısmı, önerme- İlişkiler: Akrabalık, usta-çırak, arkadaşlık...
ler kısmı ve soru kısmından oluşur.
Ɖ Açıklama kısmında, genellikle soruyu çözüme kavuş-
turacak olan unsurlar bir arada verilir. Böylece soruda SÖZEL MANTIK SORULARI ÇÖZÜLÜRKEN
eşleştirilmesi veya sıralanması istenen unsurlar
bir arada verilmiş olur. Bu bölümde yer alan bilgiler DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
soruyu hangi yöntemle çözmemiz gerektiğine dair Sözel mantık soruları kurgusal bilgiler içerir. Sorular
ipuçları barındırır. ¯ çözülürken kurgusal olan bilgiler olabildiğince somut
hâle getirilmelidir. Bilgiler zihinde canlandırılmalı ve
Ɖ Önermeler kısmında, sorunun çözümünü sağlaya-
zihinde canlandırılan bilgiler kâğıda dökülmelidir.
cak asıl bilgilere yer verilir. Açıklama kısmındaki kur- Bilgiler sınıflandırılarak birbiriyle ilişkilendirilmelidir.
gunun ilişkileri bu bölümde yer alır. Verilen bilgiler ¯
arasında kesin bilgilerin yanında ihtimalli durumlara ¯ Öncüllerdeki kesin bilgiler değerlendirildikten sonra
da yer verilir. Bu da dikkatli olmamız gerektiğini ve ipuçları içeren öncüller yorumlanarak çıkarımlarda
her detayı not almamız gerektiğini vurgular. Sorunun bulunulmalıdır.
çözümü için çizeceğimiz şema ya da tablonun ana ¯ Öncüllerde karmaşık bir hâl alan bilgiler bir tablo veya
bilgileri bu bölümde yer alır ve bizi soruların çözü- şemayla görselleştirilerek somutlaştırılmalı ve daha
müne ulaştırır. kullanışlı hâle getirilmelidir.

Ɖ Soru kısmı ise verilen kurgusal duruma dair istenile- ¯ Öncüllerde veya soru kısmında yer alan “sadece,
yalnızca, aynı zamanda, kesinlikle” gibi ifadelere ve
nin yer aldığı bölümdür. Bilgiyi kullanabilme, analiz ve bağlaçlara, olumsuz soru köklerine dikkat edilmelidir.
sentez yapabilme ön plandadır. Bu kısımda yer alan
“kesinlikle, kesin olarak” ifadelerine dikkat edilmelidir. ¯ Kurgusal gerçeklikte gereksiz bilgiler var olabilece-
ğinden bu bilgilerin ayıklanarak sadece anahtar ifa-
delerin dikkate alınması, sorunun çözümünde zaman
Sorularda Kullanılan Bazı Kavramlar tasarrufu sağlayacaktır.
¯ Çözüm için oluşturulan şema veya tablodan sonra
Önerme: Doğruluğu ya da yanlışlığı ispatlanabilen bilgi- her soru birbirinden bağımsız değerlendirilmeli ve
leri ifade eden cümle veya cümlelerdir. seçenekler elenerek doğru cevaba ulaşılmalıdır.
Çıkarım: Verilen önermelerin doğru ya da yanlış olma
durumlarını değerlendirerek yeni bilgiler elde etmektir.