Page 24 - 2023 Sağlık Bakanlığı GYS Memur VHKİ Konu Anlatımlı
P. 24
3. KURTULUŞ SAVAŞI
BÖLÜM MUHAREBELER DÖNEMİ
DOĞU CEPHESİ Ɖ Fransa buradaki emellerini gerçekleştirmek
Ɖ Ermenilere karşı açılmıştır. için Ermenileri kullanmıştır.
Ɖ Mondros Ateşkes Antlaşması’na göre Ɖ Güney Cephesi’nde Kuva-yı Millîye birlikleri
Osmanlı ordusu terhis edilip Kafkas bölgesi mücadele etmiştir. Güney Cephesi’ndeki
boşaltılınca Ermeniler Erzincan’a kadar olan komutanlar: Kılıç Ali ve Yörük Salim Bey
Doğu Anadolu Bölgesi’ni işgal etmişlerdir. Maraş’ta; Yüzbaşı Ali Saip Bey Urfa’da; Topçu
Kemal Bey, Piyade Yüzbaşı Osman Bey ile
DATA YAYINLARI
Ɖ Mondros’a rağmen dağıtılmamış ve Yüzbaşı Ratip Bey Adana’da; Teğmen Said
TBMM’nin doğudaki tek düzenli birlikleri olan Bey Antep’te önemli hizmetler vermiştir.
Kazım Karabekir komutasındaki 15. Kolordu
TBMM’nin emri ile 1920’nin sonbaharında Ɖ 11 Şubat 1920’de Maraş, 10 Nisan 1920’de
taarruza çıkarak Ermenileri bölgeden atmış Urfa, 25 Aralık 1921’de Antep, 5 Ocak 1922’de
ve Gümrü Antlaşması ile bu cephe kapan- Adana düşmandan arındırılmıştır.
mıştır. Ɖ 1921’de Antep’e “Gazi”, 1973’te Maraş’a
“Kahraman”, 1984’te Urfa’ya “Şanlı” unvan-
GÜMRÜ ANTLAŞMASI (3 ARALIK 1920) ları verilmiştir.
Ɖ Bu antlaşma Kazım Karabekir tarafından Ɖ 1924’te İnebolu’ya, 1925’te Maraş’a, 2008’de
imzalanmıştır.
Gaziantep’e ve 2016’da Urfa’ya İstiklal Madal-
Ɖ Bu antlaşmayla; Aras Nehri ve Çıldır Gölü yası verilmiştir.
sınır kabul edildi. Kars, Kağızman, Kulp, Sarı-
kamış ve Iğdır Türklere verildi. BATI CEPHESİ
Ɖ Ermeniler Sevr Anlaşması’ndan vazgeçti ve Ɖ En büyük mücadele bu cephede İngilizlerin
Misakımillî’yi kabul etti. desteklediği Yunanlılara karşı verilmiştir.
Ɖ Ermenistan ister ise Türk tarafı siyasi ve Ɖ Batı Cephesi Balıkesir ve Alaşehir
askeri yardımda bulunabilecektir. Kongresi’yle açılmıştır.
Ɖ TBMM’nin ilk anlaşmasıdır. Ɖ Sivas Kongresi’nde Temsil Heyeti tarafından
Ɖ TBMM’yi ve Misakımillî’yi tanıyan ilk devlet Batı Cephesi’ne Ali Fuat atanmıştır.
Ermenistan’dır. Ɖ Gediz Muharebesi’nde alınan yenilgi sonucu
Ɖ TBMM’nin ilk siyasi ve askeri başarısıdır. Ali Fuat Cebesoy bu cepheden ayrılarak Mos-
kova Büyükelçiliğine gönderilmiştir.
Ɖ Türkiye Devleti tabirinin kullanıldığı ilk ant-
laşmadır. Ɖ Batı Cephesi’nin kuzeyine İsmet İnönü, güne-
yine ise Refet Bey getirilmiştir. İsmet İnönü’yü
kabul etmeyen Çerkez Ethem isyan etmiştir.
GÜNEY CEPHESİ
Ɖ Bu süreçten sonra Batı Cephesi’nde düzenli
Ɖ Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra birlikler etkili olmuştur.
Urfa, Antep, Maraş İngilizler tarafından işgal
edilmiştir. DÜZENLİ ORDU (8 KASIM 1920)
Ɖ Daha sonra aralarında imzaladıkları Suriye
İtilafnamesi ile anlaşmaya vararak İngiltere Kurulma Sebepleri
işgal ettiği Antep, Urfa ve Maraş şehirlerini Ɖ Kuva-yı Millîye birliklerinin Yunanlıları durdu-
Fransa’nın işgaline terketmiştir. ramaması (Gediz Muharebesi)
342