Page 68 - 6-sinif-telafi

6. ÜNİTE: ÇEMBER - GEOMETRİK CİSİMLER - SIVI ÖLÇME 67

ÇEMBER Örnek:
Çember Çizelim
EDİTÖR YAYINEVİ
• Düzlemde sabit bir noktaya eşit uzaklıkta bulu- O r
nan noktalar kümesine çember denir. Sabitlenen 40 cm
nokta çemberin merkezidir. Çemberler merkez 16 cm
noktalarına verilen harfler ile adlandırılır. Çemberin kendisinden ve iç bölgesinden oluşan
• Çemberin merkezi ile üzerindeki bir noktayı bir- şekle daire denir.
leştiren doğru parçalarının her birine yarıçap de- Yarıçapı 16 cm olan araba tekerleğinin 200
nir ve r ile gösterilir. tam tur atarak gittiği yolu, yarıçapı 40 cm
• Çemberin merkezinden geçen ve çemberin üze- Örnek: olan araba tekerleği kaç kez tam turda
gider? (p = 3 alınız.)
rinde bulunan iki noktayı birleştiren doğru parça-
sına çap denir ve 2r ya da R ile gösterilir. L K V Çözüm:
O
A r = 16 olan tekerin çevresi;
U M
Çemberin uzunluğu Ç = 2pr = 2 3 . 16 = 96 cm
N T
Tekerleğin aldığı yol = Tur sayısı x tekerleğin
R (çap) Çemberin iç bölgesinde bulunan harfler: A, O, N çevresi
r r = 200 . 96 = 19200 cm
A O B Dış bölgesinde bulunan harfler: L, U, T, V r = 40 cm olan tekerleğin çevresi;
yarıçap r Çemberin üzerinde bulunan harfler: K, M Ç = 2pr = 2 . 3 . 40 = 240 cm

Tekerliğin aldığı yol = Tur sayısı x tekerleğin
C Çevre Uzunluğu ve “p“ Sayısı çevresi
• Bir çemberin ya da dairenin çevre uzunluğu, 19200 = T x 240
O merkezli çemberde; [OA], [OB], [OC] çap uzunluğuna bölündüğünde daima aynı sa-
yarıçap, [AB] da çaptır. yıyı verir. Bu sayı “p” ile gösterilir “pi” olarak T = 80 kez tam döner.
Çember okunur. p sayısı hesaplamalarda 3, 22 veya
7 GEOMETRİK CİSİMLER
M Çemberin iç bölgesi 3,14 olarak alınır. Dikdörtgenler prizması ve hacim ölçme

Çemberin dış bölgesi • Bir çemberin veya dairenin çevre uzunluğu 2pr Herhangi bir cismin boşlukta kapladığı yere
ile hesaplanır. hacim denir.